🔹ایراد عدم صلاحیت:
اگر دادگاه رسیدگی کننده به دعوا صلاحیت محلی یا نسبی برای رسیدگی به آن را نداشته باشد، خوانده می تواند ایراد عدم صلاحیت نسبی را طرح کند و در صورتی که دادگاه آن را موجه بداند، قرار عدم صلاحیت صادر می کند؛ اما اگر خوانده اعتراضی نکرده یا خارج از مهلت اعتراض نماید، دادگاه به رسیدگی ادامه خواهد داد گفتنی است که مهلت طرح ایراد عدم صلاحیت نسبی، تا پایان اولین جلسه دادرسی می باشد
🔹ایراد امر مطروحه:
شرایطی را تصور کنید که یک دعوا در دادگاه مطرح شده است، اما همان دعوا با همان طرفین در دادگاه دیگری در حال رسیدگی می باشد یا دعوایی مرتبط با همین دعوا مطرح شده و در دست رسیدگی است. در چنین شرایطی، خوانده که دعوا بر علیه آن مطرح شده می تواند نسبت به این موضوع اعتراض نماید یا ایراد وارد کند.
🔹ایراد عدم اهلیت:
ایراد عدم اهلیت یعنی اینکه یکی از خواهان یا خوانده دعوا امکان اقامه دعوا در دادگاه را ندارند. اهلیت خواهان یا خوانده ناظر بر بالغ، عاقل و رشید بودن آنهاست که در قانون مورد اشاره قرار گرفته است. بر اساس قانون اصولا امکان اعتراض به عدم اهلیت خواهان یا خوانده تا پایان اولین جلسه دادرسی است؛ مگر اینکه بعدا موجب ایراد مطرح شود
🔹ایراد اعتبار امر مختومه:
اعتبار امر مختومه به این معنی است که زمانی که یک دعوا مراحل مختلفی از جمله رسیدگی های گوناگون، اعتراض و واخواهی را طی نموده و در نتیجه آن رای قطعی نیز صادر شده است، این دعوا مختومه بوده و دیگر امکان مجدد اقامه ی دعوا با همان شرایط قبل را ندارد. منظور از شرایط قبل این است که نمی توان با اسم همان اصحاب دعوا و موضوع، مجددا رسیدگی را آغاز نمود.
🔹ایراد عدم توجه دعوا:
این ایراد بدین معنی ست که دعوا متوجه خوانده فعلی نباشد که پذیرش آن، موجب صدور قرار رد دعوا می گردد و مانعی دائمی در رسیدگی به دعوا می باشد. ایراد عدم ترتب آثار قانونی: یعنی، به فرض اثبات دعوا، دعوا فاقد اثر قانونی باشد.
🔹ایراد عدم ترتب آثار قانونی:
ایراد عدم ترتب آثار قانونی به دعوا عبارت است از اینکه بر فرض حقانیت و صداقت خواهان در آنچه که از دادگاه می‌خواهد، خواسته دعوا حتی بر فرض ثبوت، دارای اثر قانونی نمی‌باشد.
🔹ایراد عدم مشروعیت دعوی:
این ایراد نیز بدین معنی است که، مورد دعوا، مشروع نباشد که در این حالت، می توان ایراد عدم مشروعیت دعوا را مطرح کرد. به عنوان مثال، طلب ناشی از قمار، نامشروع است و دادگاه با صدور قرار رد دعوا، از رسیدگی به آن، امتناع خواهد کرد.
🔹ایراد جزمی نبودن دعوا:
زمانی که خواهان علیه خوانده دعوایی را اقامه می کند باید به ذی‌حقی خود مطمئن باشد. اگر خواهان تنها احتمال بدهد که حقی از او ضایع یا انکار شده است، خوانده می تواند ایراد جزمی نبودن دعوا را مطرح کند، لذا دادگاه نیز قرار رد دعوا صادر خواهد کرد.
🔹ایراد عدم نفع:
زمانی که شخصی در دادگاه اقدام به اقامه یک دعوا می کند، فرض بر آن است که هنگام پذیرفته شدن دعوا و صدور حکم، نفعی عاید وی می شود که نتیجه آن حکم است . بنابراین ، در صورتی خواهان دعوایی را در دادگاه مطرح کند و از صدور حکم هیچ گونه نفعی عاید وی نشود، می توان گفت که خواهان در دعوای مطروحه ذی نفع نبوده است به این ایراد، ایراد عدم ذینفعی خواهان نیز گفته می شود
🔹ایراد خارج از مهلت قانونی:
ایراد طرح دعوا خارج از موعد قانونی با این توضیح که طرح دعوا، دارای مهلتی معین بوده و نباید خارج از مهلت، اقدام به طرح دعوا کرد و در صورتی که خواهان، پس از انقضای مهلت، اقدام به طرح دعوا، کرده باشد، این ایراد که سبب صدور قرار رد دعوا می شود، قابل طرح است.
🔹ایراد رد دادرس:
ایراد رد دادرس از جمله امکانات قانونی است که به واسطه آن هر یک از اصحاب دعوا می تواند در صورت وجود جهات رد دارس اقدام به طرح آن نموده و سبب ارجاع پرونده به دادرس دیگر و صدور قرار امتناع از رسیدگی شود
🔹ایراد عدم احراز سمت:
در صورتی که نماینده خواهان و خوانده دعوا سمت خود را در دادگاه مشخص نکرده باشد، طرف مقابل می تواند به این امر اعتراض نماید که تحت عنوان ایراد عدم احراز سمت شناخته می شود
